Vorig weekend trad Joni Mitchell opeens op.
Ik ‘en velen met mij’ zaten in tranen.
Ze zong drie liedjes en de andere waren ook mooi maar de tekst alléén van ‘Both sides now’ is al killing.

Een stukje van het slot

Oh, but now old friends they’re acting strange
And they shake their heads and they tell me that I’ve changed
Well something’s lost, but something’s gained
In living every day
I’ve looked at life from both sides now
From win and lose and still somehow
It’s life’s illusions I recall
I really don’t know life at all
It’s life’s illusions that I recall
I really don’t know life
I really don’t know life at all

Enniewee.
Ik weet dat in veel rentals er geen tv is en dat de WiFi ook niet overhoudt.
Daarom dacht ik: ik zet wat opera en andere klassieke muziek op een usb stick.

Intussen heb ik ontdekt dat de huidige huurauto’s geen cd-speler meer hebben en na de ellende van vroegere jaren met satelliet radio die het niet deed dacht ik: dan maar proberen of die usb stick het ook doet in de huurauto.
De klassieke dus.

Nu denk ik: ik wil ook een moderne! met ieg Joni!
Ik wéét dat er een combinatie album(s) aan zal komen. Van haar vroege cd’s en haar latere en ook nog van álles.
Ik vind ze hier.
Ze komen uit op 23 september. En moeten dan nog verzonden.
7 dagen binnen Amerika, 21 dagen (om en nabij) naar het buitenland.
Als LP of cd. Terwijl ik op zoek ben naar een MP3.

Bovendien héb ik de meeste albums gewoon zelf! als LP maar ook als cd.
Dus… kopiëren naar de PC en dan daar weer vanaf kopiëren naar een usb stick – zou het echt zo simpel zijn.

Ongeveer tien jaar in mijn leven (en dat is véél korter dan in het leven van veel andere fans) was daar de sopraan Edita Gruberova.
Ze was ‘exciting’ en tot op zekere hoogte draaide mijn leven een beetje om haar.
Waar ze zou zingen. Enzo.

Aan het eind van die tien jaar, laat ik eerlijk zijn, was ik vaak teleurgesteld.
Ze viel me tegen. En niet zo’n beetje ook.
Maar zomaar doodgaan! zoals ze een paar maanden geleden deed.
Dat had toch ook weer niet gehoeven.

Toen Edita nog heel erg geweldig was.
En nu ook voorbij is.

Toevallig zag ik laatst dat de Operastichting begin volgend jaar weer Salome zal opvoeren.
Daar wil ik graag heen.
Maar de meeste kaarten zijn al verkocht (in abonnementen neem ik aan) en de paar die ik nog aantrekkelijk vind, gaan op 2 november in de verkoop.

Nu stuurt DNO me een mail.
Ik kan een abonnement nemen vanaf slechts twee opera’s.
Als ik dat doe, mag ik NU al mijn plaatsen kiezen.

De verleiding is groot.
Mn omdat ik niet veel te kiezen heb: sinds ik nachtblind ben, kan ik alleen nog naar de matinees.

Eens kijken dus.
Ja! op zondag 6 febr is er bij Salome nog een aantrekkelijke plaats beschikbaar.
Nu op zoek naar een mogelijke tweede opera.
Tosca! de zondag een week voordat ik naar Amerika ga.
Zelfde plaats.

‘Afrekenen’ dus maar en ook de Nederlandse opera is niet echt goedkoop.
Maar niet zeuren: ik hoef er niet voor te vliegen en niet naar een hotel en dan ook nog de volgende dag pas terug en lieve Loki anderhalve dag alleen laten.

Net schrijf ik dat ik het helemaal heb gehad met de mini trips, en dan gaat Edita Gruberova dood.
Terwijl ik nog had gedacht: alleen voor háár ga ik missch nog een keer reizen.
Voor een laatste concert.
Want ze was begin vorig jaar gestopt ivm Corona maar ‘we’, de fans, hoopten op een afscheidsconcert.
Ergens. Ooit. Missch voor de Heel Speciale Fans.
Desnoods voor een smak geld.

Maar nu is ze dood. Zomaar.
Reden nog onbekend.
Op 74 jaar (dat maakt me ook niet echt blij).

Op FB huilen we met ons allen.
Maar daar krijgen we haar niet mee terug.

Er was een tijd dat ik Edita Gruberova ‘volgde’.
Toevallig luister ik net naar haar.
Een duet uit Norma.

Opeens overvalt me een gevoel van weemoed.
Ik mis de opwinding wanneer de operahuizen hun programma’s bekend maakten.
Ik mis haar optredens.

Niet dat ik overal heen ging.
Zo miste ik haar laatste voorstelling die niet bedoeld was als haar laatste voorstelling maar ja: corona, dus toen viel er het een en ander uit.
Waarna zij stopte met zingen.

Mijn eerste reactie was opluchting.
Omdat ik een obsessie kwijt was.
Maar vandaag dus opeens: weemoed.
Om iets dat nooit meer terug komt.
Want er zijn nog zat andere zangers (v/m) maar dat Edita-gevoel zal er nooit meer zijn.

Vannacht droomde ik van Jonas Kaufmann.
Geen erotische droom (die heb ik niet meer).
Wel een ‘gezellige’ droom.
Wat in mijn geval al heel wat is.

Vier jaar geleden zag ik hem in het Concertgebouw met Eva-Maria Westbroek.

Er is een bijzondere opname die ik denk ik al eerder plaatste.

Hij zong Cavaradossi in de opera Tosca en daar zingt de tenor tegen het eind een aria en in Wenen raakte het publiek niet uitgeklapt en zong hij de aria nóg een keer. Zéér ongebruikelijk maar  in dit geval wel erg leuk.

Ook erg schattig: hier zingt Kaufmann zijn zoveelste encore in een concert en raakt even de tekst kwijt

Toen ik vannacht weer niet slapen kon kwam deze tekst in mijn hoofd:
“My books and bikes I bartered to try and buy a friend”.
Ik weet niet hoe ik daar precies op kwam maar het heeft er vast mee te maken dat ik veel kadootjes geef en dat ik dan teleurgesteld ben als iemand niet dankbaar doet.
Ik hoop dat die kadootjes tot iets leiden.
Niet per se tot een BFF maar wel tot ‘iets’ – wat meestal niet het geval is.

Vannacht dacht ik: die tekst komt uit 1 van de latere albums van Carole King maar – ontdek ik nu – dat is niet zo.
Het is een song van Dory Previn.
En google-google – van Dory Previn heb ik écht alle albums (op 1 na) en ken ik vrijwel alle teksten. Wat heb ik met haar mee *geleden* toen ik in de twintig was.

Ook met Carole King.
En Joni Mitchell hoewel ik die niet altijd snapte.
Maar – besef ik nu door stom toeval – vooral met Dory Previn.

Er zijn vast mensen die het *niet* doen (zelf ken ik er maar 1).
Ik doe het nu al een paar jaar en het wordt niet minder, het wordt eerder meer.

Dat is deels toeval.
Toen ik me abonneerde op Amazon Prime (voor snelle, gratis verzending) bleek daar een abonnement op de Amazon ‘Netflix’ bij te zitten – met weer andere series en films dan mijn gewone Netflix.
En toen ik mijn Ziggo-pakket uitbreidde zodat ik meer natuurseries zou kunnen zien, kreeg ik er ook daar een extra Netflix-achtige dienst bij.

Kijkplezier te over, zou je denken.
Maar vaak weet ik het niet.
Kan ik geen keuze maken.

Soms wijk ik uit naar oude series zoals Grey’s Anatomy.
Of Law and Order.

Maar ik heb ook een VPN en zo kan ik ook de Amerikaanse Netflix kijken.
Gisteren daar dus begonnen met seizoen 6 van How To Get Away With Murder (Netflix hier gaat niet verder dan seizoen 5).

In theorie zou ik ook ‘een goed boek’ kunnen lezen.
Misschien later.

Op mijn verjaardag in 2014

En in 2015

Sinds 2012 ‘volgde’ ik de sopraan Edita Gruberova.

Als ik terugkijk in mijn foto’s woonde ik erg vaak voorstellingen bij.
Toch bleef ik in de ogen van de échte fans altijd een ‘so-called fan’ wat ze me ook lieten voelen.
Niet allemaal.
Maar net genóeg om het pijn te laten doen.

Nu is ze gestopt met zingen, Edita.
Eerst was er uitstel door ‘corona’ en ik kocht nog een kaartje voor een maand geleden Florence en ik wóu nog een kaartje kopen voor afscheidsvoorstelling Roberto Devereux in Kosice maar dat is nu verboden gebied.

Vandaag laat Edita weten dat ze niet naar Kosice zal gaan en dat ze nooit meer ‘on the stage’ zal staan.
Reacties lopen uiteen.
O nee, laat het niet waar zijn! En: we wensen haar alle goeds.
En ook: de hoogste tijd.

Fans plaatsen foto’s die ze maakten van Edita op het toneel en van Edita poserend na de voorstelling.
Ik zet er ook 1 op FB.

Dit was Praag 28 juni 2016.

Toen ik begin twintig was kreeg ik een relatie met Roelof en hij had een goede vriend T. die ons deed kennismaken met Maria Callas en later kwam daar via een andere weg Beverly Sills bij.
Roelof en ik woonden vanaf toen veel opera’s bij.
Soms in Londen, een heel enkele keer in New York.
Maar meestal in Amsterdam.

In Amsterdam zagen we o.a. Cristina Deutekom en Joan Sutherland die toen al over hun absolute top heen waren.
Ik beken bij deze dat wij nogal snobbish op ze reageerden.
Waren ze perfect? nee. Nou dan!
Zagen ze er uit als flashy superstars?
Ook al niet! nog een keer: nou dan!

Het is pas nu (schande!) dat ik via anderen die niet zo snobberig ‘nou dan’ deden leer waarderen hoe góed beide sopranen waren. Uiteraard in hun jonge jaren, in hun prime.
Maar ook nog later!

De tijden zijn veranderd de laatste pakweg tien jaar (dat getal is een slag in de lucht).
Zangeressen worden geacht eruit te zien als Netrebko en als ze ietsje off-key zingen, oh well.
Never mind.

Ik geniet van het hernieuwd luisteren naar Deutekom en Sutherland.
Gewoon: luisteren!
Zeikwijf.
(ik)

Er was een tijd dat ik als het maar even kon een optreden van Edita Gruberova bijwoonde.
Soms met Roelof.
Ook met mijn toen BFF Marija.

Zo’n optreden met Marija was Anna Bolena in Wenen in oktober 2015.
Vijf jaar geleden dus.

Ik had kaartjes 1e rij geregeld.
Ik betaalde voor de kaartjes.
En ook voor het eten en de drankjes.
Omdat ik immers stinkend rijk was.
Wat ik niet echt was maar ik had allicht meer geld dan Marija en ik genoot van haar gezelschap.

De opera was geweldig.
Edita was geweldig.
Ze zong geweldig (nou ja… dat was een beetje in het *ear* van de beholder want terugluisterend ging er best veel mis).

De laatste noot: Marija en ik keken elkaar aan. Wat deed ze dat PERFECT!
(nogmaals: terugluisterend viel het *niet* mee)
We wachtten op het idool bij de artiestenuitgang.
Ik geloof dat Marija ook een handtekening vroeg.

We gingen erna samen eten en verdomd(!) dat bleek in hetzelfde restaurant te zijn waar verderop Edita zat.
Zodat Marija elke tien minuten even naar buiten liep voor een rookpauze omdat ze dan een blik op haar kon werpen.
Het was onze laatste Edita-avond en welke avond dan ook samen.
Ik denk nog wel eens ‘Weisst Du es noch…’ maar ik denk dat Marija NEEEEE zou zeggen.

Oh well.
Dit was die Anna Bolena

Ik dacht: ik ben klaar met de mini trips.
Toen zat ik gisteravond te kijken naar de live stream van de Csárdásfürstin in Zürich en de productie was om te janken zo beroerd maar mijn favoriete tenor was weer geweldig en ik had een impulsief moment en kocht een kaartje en toen een vliegticket en toen reserveerde ik ook nog een hotelkamer.

Me bewust dat het in meerdere opzichten geen feest zou worden.
Vliegen is: mondkapje op van Schiphol tot in het vliegtuig en goeie kans ook weer op het vliegveld waar ik uitstap en de metro.

Ik wist al dat de opera van Zürich mondkapjes overal verplicht stelt. Van binnenkomen tot zitten tot weer weggaan.
Gezellig huggen met het idool zou ook wel niet mogelijk zijn.

Er waren dus zat redenen om het niet te doen maar zoals ik al zei: impulsief.
En dan lees ik vanochtend: “De Zwitserse overheid heeft besloten per 28 september opnieuw reisbeperkingen in te stellen voor reizigers uit Nederland omdat het aantal besmettingen in Nederland is toegenomen. Bij aankomst in Zwitserland geldt voor reizigers uit Nederland de verplichting 10 dagen in thuisquarantaine te gaan.”

Dus tien dagen in het hotel, dan de opera (1 avond met mondkapje op) en dan naar huis waar ook weer quarantaine geldt voor reizigers die komen uit Zwitserland.

So much for impulsiviteit.

Ik wou iets minder deprimerends dan de Handmaid’s Tale kijken.
Ik dacht eerst: seizoen 5 van Rita.
Maar terwijl de eerste 4 seizoenen me direct amuseerden dacht ik hier even direct na een paar minuten: nee.

Ik keek wat rond.
Ik zag (bij AmazonPrimeVideo) hele seizoenen van SVU.
Op goed geluk begon ik aan seizoen 10.
Denkend: even, een paar afleveringen.
Maar ik blijf hangen.

Veel afleveringen ken ik al.
Maar missch is dat juist wel extra fijn.
[en dan stopt het opeens miv seizoen 11 en got mag weten waaróm maar het is balen – ik bedoel, de seizoenen zijn er wel! maar IK mag ze niet meer zien!]

Gezondheid is belangrijk.
Af en toe kunnen ontspannen ook.

Dus had ik gedacht om in oktober naar Zürich te gaan, naar de operette.
Die Csárdásfürstin met Pavol Breslik.
Ok: mondkapje in het vliegtuig én in de metro.

Maar nu lees ik op de site van de Zürich Opera:
“To ensure audience safety and a pleasant evening at the opera, we have developed a comprehensive protection and hygiene plan, based on the resolutions of the Federal Council and the Government Council. This plan is continuously reviewed and adapted.
With the opening of our season 20/21, everyone attending performances at the Opernhaus will be required to wear a mask. The mask must be worn before, during, and after the performance.”

Dan ontspan ik liever bij de live stream die ze op 25 september gaan vertonen.