Vanmiddag wou Greta zelf naar binnen.

Natuurlijk niet om opgesloten in de schuur veertjes te groeien maar om in de keuken te kijken of er nog iets viel te snaaien.
Waggelend en zwenkend en door de pootjes zakkend en bijna omvallend.
Wat komt omdat ze haar stuursysteem (veren) kwijt is maar natuurlijk ook omdat ze is verzwakt.

Dus sloot ik de buitendeur en leidde haar vanuit de keuken richting schuur waar de hapjes en het water al klaar stonden en sinds maandag ook een doos met hooi om in te slapen.
En deed de deur achter haar dicht.

Om vier uur kijk ik van buiten in de schuur.
Greta zit in het doosje (dat is goed) maar is zéér alert en staat klaar om op mij (= deur en de vrijheid) af te rennen.
Dus ga ik het huis weer in via de voordeur.

Dadelijk moeten de knagers gevoerd.
En Klaartje en An opgesloten.
Ik kán weer via de voordeur buitenom gaan.
Misschien moet ik dat maar doen.
En na het voeren snel binnenglippen en dan de schuurdeur op slot doen.

Net opgezocht op de foto’s van vorig jaar hoe lang dit zal duren.
Twee weken.
Dat is lang.

Greta heeft weinig zin om op te staan vandaag.

Ik zet een bakje neer met twee in stukjes gesneden gekookte eieren.
Na een paar minuten aarzelen springt Greta van stok en neemt een enkel hapje.

Klaartje ziet er ook niet fris uit maar die ruit ‘met mate’.

De dames lopen naar de achtertuin.
Zodat ik ook nog een blik kan werpen op Greta’s kontje.

Greta wordt steeds meer ‘geplukt kippetje’.
Haar kontje is kaal, haar nek en een deel van haar rug, een deel van haar borst.
Maar het ergste is: ze zwalkt.
Dat deed ze een jaar geleden ook, toen ze zo erg in de rui was.

Ik geef haar vers ei (rauw) en gekookt ei (zacht).
Ik geef haar geraspte kaas wat ze anders heel lekker vindt maar nu niet hoeft.
Ik geef haar een flintertje rosbief – dat vindt ze wél lekker.

Ik herlees wat ik vorig jaar heb gedaan (naar de dierenarts voor vitamineshot en toen binnengehouden).
Vorig jaar ruide Greta in december. Toen het vroor.
Nu is het redelijk weer.
En hoewel het kipje zich duidelijk ellendig voelt trekt ze wel op met de andere.
’s Nachts zit ze tegen warme Klaartje aan.
In de schuur ‘voor haar bestwil’ – dat vond Greta vorig jaar maar niks.

Zodat ik besluit om me vandaag te beperken tot lekkere hapjes.
Geholpen door het feit dat ik ooit met een zieke kip op zondag bij een vervangende dierenarts heb gestaan die bekende geen bal verstand van kippen te hebben.
Misschien morgen dus tóch naar de dierenarts.

Nu het ons rosbief uit de vriezer gehaald dat ik daar had ingevroren voor Guus.

   

Zo zag de tuin eruit vlak voor ik weg ging.
Ietsje té wild.

Dus dacht ik: daar moet een tuinman iets aan doen.
Mn alle vlier weghalen.
Want vlier was heer en meester geworden in mijn tuin.

R. had me al gewaarschuwd: het was wat kaal geworden.
Maar, zei hij: je went er snel aan.
En zelf vond hij het wel mooi: ruimtelijk en licht.

Ik ben er nog niet aan gewend.
Sterker: ik vind het verschrikkelijk.
Het enige voordeel dat ik kan bedenken is dat ik de kippen nu beter zie dan wanneer die rondscharrelen in een jungle.

Ik word wel eens wat moe van Klaartje als ze zo om de maand besluit opnieuw broeds te worden.
Dit keer ging ze, eenmaal broeds-af, direct in de rui.
En wie ruit, legt geen eieren.
(Voor de niet-kippenkenner: wie broeds is evenmin)

Intussen is Klaartje nog steeds zeer mottig maar sinds een paar dagen weer wél aan de leg.
Zoem eens in op dat kontje met die stekels.
Lief of lief.

 

Klaartje is nog steeds broeds.
Boos-broeds.

Ze wil uit de kooi en ik wil haar óók uit de kooi maar als ik haar nu bevrijd holt ze naar het leghok en gaat weer zitten.
Dus blijft ze gevangen en tracht ik haar leed te verzachten met hapjes.

Het is weer zover, Klaartje is weer broeds.
Al een kleine week maakte ze broeds-geluidjes en -gebaartjes maar t/m gisteren legde ze nog wel eieren.
En na een klein duwtje ging ze van het nest en de rest van de dag rondscharrelen.

Vandaag legt Klaartje geen ei en na het verplicht eten en drinken holt ze terug om op niks te gaan zitten broeden.
De borstveren heeft ze zichzelf al uitgerukt zodat ze haar denkbeeldige eieren zo beter warm kan houden.

Ik zet de kooi neer, richt die in en plaats er een boze kip in.
Die helemaal over de rooie is en ERUIT wil wat ik erg zielig vind maar omdat ik weet dat ze dan haar zinloze exercitie meteen zou voortzetten dwing ik mezelf sterk te zijn.

Ik zóu tegen haar kunnen zeggen: dit doet mij meer pijn dan jou en misschien is dat ook wel zo maar het klinkt toch als een ouder die de kinderen slaat.

Greta weet zeker dat ik haar haan ben.
Wanneer het weer nattig is, kan ik daarmee een eind komen.
Ik til hier een steen op en daar een stuk hout en eronder zitten wormpjes en pissebedden en slakjes (de laatste vind ik sneu, maar ja) en Greta eet zich het buikje rond. Met Klaartje er achter maar die jaagt Greta dan weg zodat die zielig op een meter afstand staat te jammeren.

Op dagen als vandaag is het haan zijn een loden last op mijn schouders.
Stenen en hout verbergen amper hapjes.
Ik ruk onkruid uit en als Greta snel zou zijn, zou ze nog nét een magere worm bij zijn kladden kunnen grijpen – maar ze is gewend dat ik de hapjes bijna opdien op een bordje met een takje dille dus kijkt ze eerst de worm na en dan kijkt ze mij aan: waar blijven de lekkernijen.

Soms treffen we het en heb ik nét de juiste steen te pakken.
Greta schrokt! Klaartje eet een enkel insect en staat dan weer -afgesnauwd- te treuren.

Ideaal zijn de optil/omkeer-objecten die aan beide kippen hapjes bieden.
Eindelijk! naast, bijna áchter het uitloopje van hun eigen ren.

 

Buiten het geluid van een zwerm woedende kauwtjes.
Het geluid dat ze maken als een kind wordt belaagd.
Waarbij niet zelden de belager wordt aangevallen en hard in het hoofd gepikt of geklauwd.
Dat weet ik uit ervaring omdat ik eens een op de grond zittend kind vriendelijk toesprak wat door de ouders anders werd geïnterpreteerd.

Ik kijk naar mijn katten.
Guus zit op het bureau, Sammie slaapt in een doosje.
Gelukkig, die zijn dus niet schuldig (en ook niet in gevaar).

Ik kijk uit het slaapkamerraam.
En zie Greta en Klaartje hard intrappen en pikken op een weerloze jonge kauw.

Ik hol naar beneden en probeer ze weg te trekken van het vogeltje.
Maar ze zijn door het dolle heen en bovendien is het toch te laat: het diertje is aan het sterven.

Wanneer het écht bijna dood is lopen mijn kipjes weg en gaan iets anders doen.
Geleidelijk neemt het woedende geschreeuw van de kauwtjes af.

Ik ga buiten kijken.
En zie het jong moeizaam in de struiken links van het pad kruipen.
Als ik dapper was zou ik het nu uit zijn lijden verlossen door het hard tegen een muur te slaan.
Maar zo dapper ben ik niet.

Vanochtend dacht ik Greta te slim af te zijn.
Ik had een grote bak drinkwater in hun uitloopje gezet en graan gestrooid en dacht: dan eten ze daar en na een kwartier moet Greta haar ei leggen en als ik haar dan niet eruit heb gelaten doet ze dat gewoon in het leghok.

Om kwart voor zes vanochtend beginnen Greta en Klaartje met jammeren.
Niet fijn aangezien ik zoals meestal pas tegen half twaalf  ga slapen.
Ik denk: hou vol.
Ze drinken water, ze pikken graantjes, ze zetten het ‘zeur-en-zeik’-knopje vast wel om.

Een half uur later ben ik doodmoe maar zeer wakker want niks ervan.
Zeur, zeik, jammer! Hoezo water, hoezo graan, ze MOETEN eruit.
En wel NU.

Ik geef op.
Ik ga naar beneden en laat ze vrij.

Klaartje en An gaan eten en drinken (hetzelfde graan, hetzelfde water maar nu op het terrasje achter het huis).
Greta stormt naar de achtertuin.
Ik *zie* de samengeknepen billen niet, maar ik voel ze bijna wél.
Daar ontdekt ze dat haar nest is afgeschermd door een plank.

Greta wordt gek.
Ze krijst, ze springt, ze doet zo raar dat ik bang ben dat ze dadelijk met een stomme sprong in de sloot belandt.
Dan gaat ze hollen.
Ik hóóp dat ze holt naar het leghok en haar ei deponeert waar het hoort.
Maar ze rent de hele tuin door, alsof ze zoekt naar dat ene plekje waar ze dan wél haar ei kwijt kan.
Zodat ik denk: ik haal het plankje weg.
Want nu weet ik tenminste waar ze haar eieren verstopt en anders heeft ze dadelijk een nieuwe plek.

Terwijl ik zgn achteloos over de ren van de caven gebogen sta te loeren naar Greta’s nest: geen Greta.
Zodra ik weg ben: een ei.

En dit lijkt nu ‘alles onder controle’ maar de volgende stap is natuurlijk: broeds.

Sinds enkele weken verstopt Greta haar eieren.
Ik dácht laatst door te hebben wáár ongeveer maar kon ze niet vinden.
Dáár ergens.
Achter de achterste ren dichtbij het water.

E. kon ze net wél vinden en de buit was zeven eieren.
Die nu zijn geraapt en daarna is er een plankje gezet voor de toegang tot het zelf gemaakte nest.

Het kán zijn dat Greta morgenochtend naar haar plekje wandelt, verdomme denkt, omkeert en haar ei dropt waar het hoort: in het leghok.
Er zijn ook andere mogelijkheden.

Tien dagen geleden wordt Klaartje weer eens broeds.
Maandag wordt ze om haar broeds-af te maken in een kooi gezet, dinsdag laat ik haar daar weer uit omdat ik medelijden heb.

Waarna ik de zachte methode probeer: 3-4 x per dag van het (lege) nest halen zodat ze in elk geval wat eet en drinkt.
Tijdens die momenten geef ik haar zoveel mogelijk lekkere hapjes hopend dat ze zo vergeet wat haar Doel in het leven is.
Maar abrupt stopt ze met eten en holt terug naar het nest-met-niks.
Het is de zachte-heelmeesters-aanpak waarvan ik uit ervaring weet dat áls hij al werkt dat vele weken kan duren.

Vanochtend (ik voel me toch al klote na een half uur staan turen in de ren waarin gisteren nog Sally woonde) zet ik de kooi weer neer, voorzie die van eten en drinken en plant een boze Klaartje in haar tijdelijke optrekje.
Naast de ren geef ik eten aan alle mogelijke vogels en als ik Klaartje was zou ik zeer verstoord worden door de krijsende kauwtjes, de plots uit de lucht vallende meeuwen, de honderdtien mussen en natuurlijk haar eigen zus Greta.
Om de afleiding extra op te voeren lok ik Greta uit tot eten uit de kooi.

Soms geeft Klaartje sjoege en eet óók.
Soms ijsbeert ze wanhopig want ja, ze móet natuurlijk terug naar dat nest.
Maar het grootste deel van de dag zit ze lijdzaam te zitten.
Namaak-broeden oid.

Vriendin An zit achter het frisse groen wormen te eten.